In de laatste twintig jaar is de idee van vergeving regelmatig in mijn gedachten geweest.
Dat heeft alles te maken met wat ik in mijn leven heb ervaren. Zo gaat het vaak vrees ik: op een bepaald moment maak je iets mee dat een einde maakt aan je onbevangenheid en onschuld. Je had niet gedacht dat dit je zou kunnen gebeuren. En het is zo ingrijpend dat het in feite onherstelbaar is. Je weet: dit gaat nooit meer helemaal voorbij.
Dat kan je voor lange tijd uit je evenwicht brengen. Je zou willen dat het je niet gebeurd was, dat je zou kunnen terugkeren naar een moment in de tijd dat alles nog heel was. Maar dat kan niet.
Wij kunnen alleen vooruit in de tijd. De vraag dient zich dan aan: wat mag je voor de toekomst verwachten? Moet je je neerleggen bij het gebrokene in je leven of is er toch een bepaalde wijze van heling denkbaar? Is er nog een weg vooruit als het om de gebrokenheid gaat? Is er vergeving mogelijk, kan er verzoening zijn, misschien zelfs wel herstel? Wat moet je willen (en kunnen) in het licht van je geloof?

Voor Miroslav Volf, Kroaat van geboorte en theoloog, begon de gedachtenreis naar vergeving en verzoening met de vraag: “Maar kun je een četnik omhelzen?”
De Servische strijders, die četniks genoemd worden, hadden enorm huisgehouden in zijn thuisland. Ze hadden mensen samengedreven in concentratiekampen, vrouwen verkracht, kerken in brand gestoken en steden verwoest.
Volf had bij die gelegenheid net gezegd dat wij onze vijanden horen te omhelzen net zoals God ons heeft omhelst in Christus. En daarop kwam die stekende vraag: “Maar kun je een četnik omhelzen?”
Hij vroeg zich af wat zo’n omhelzing zou rechtvaardigen, waar hij de kracht voor zoiets vandaan zou moeten halen, wat het zou betekenen voor zijn identiteit als een mens en als een Kroaat? Hij wist voor zichzelf eigenlijk onmiddellijk het antwoord: “ik kan dat niet, maar als een volgeling van Christus denk ik dat ik er toe in staat zou moeten zijn.” (Volf, Exclusion and Embrace).

In de profetie van Johannes ziet deze het hemelse Jeruzalem en hoort hij een stem die onder meer zegt: “Hij (God) zal alle tranen uit hun (de mensen) ogen wissen” [Openb. 21,4]. Ik denk dat het daar wel over de tranen uit het verleden moet gaan, omdat het heden dan geen aanleiding meer geeft voor tranen. Dat het verdriet met terugwerkende kracht weggetroost zal worden, dat is nu net waar wij van denken dat dit niet mogelijk is.
Als onze Heer zo radicaal het verdriet uit onze levens weg wil doen en daar ontzettend veel voor over heeft gehad, kunnen wij – als Jezus’ volgelingen- dan berusten in onze gebrokenheid? Is er ondanks ons diep gevoelde onvermogen toch een weg vooruit? Nu al! Kan het geloof in je Heer je zo sterk maken dat je kunt vergeven en je je kunt verzoenen?

Achter Miroslav Volf aan maak ik mijn eigen reis op zoek naar de mogelijkheid van vergeving en verzoening. De komende weken zijn de eerste etappes van die tocht via deze website te volgen.